Phát huy mạnh mẽ bản chất cách mạng và truyền thống vẻ vang của Quân đội

Quân đội ta là quân đội cách mạng, sinh ra và lớn lên trong cuộc chiến đấu cách mạng dân tộc dân chủ của nhân dân ta, dưới sự lãnh đạo của Đảng của giai cấp vô sản là Đảng cộng sản Đông Dương trước đây và Đảng Lao động Việt Nam ngày nay. 

Quân đội ta là quân đội nhân dân sinh ra, gồm những người con ưu tú, trung thành của nhân dân lao động biết dũng cảm chiến đấu, tận tuỵ hy sinh vì quyền lợi của nhân dân lao động. Quân đội ta gắn bó chặt chẽ với nhân dân, hết sức cần cù lao động, giản dị, khiêm tốn chịu đựng gian khổ.

Bản chất cách mạng của quân đội ta do Đảng rèn luyện, bồi dưỡng, ngày càng phát triển tốt đẹp. Bản chất đó thể hiện đầy đủ ở sự lãnh đạo tuyệt đối của Đảng đối với quân đội quan hệ giữa dân chủ và kỷ luật, đoàn kết nhất trí trong quân đội qua quan hệ đoàn kết nhất trí giữa quân đội với nhân dân.

Trước hết cần thấy sự lãnh đạo tuyệt đối của Đảng đối với quân đội là nền móng vững chắc, là xương sống, là linh hồn của bản chất quân đội, là sự bảo đảm chủ yếu để giữ vững và phát huy bản chất quân đội, là sự bảo đảm chủ yếu để giữ vững và phát huy bản chất của quân đội. Bất cứ vô tình hay hữu ý làm giảm, làm yếu sự lãnh đạo của Đảng đối với quân đội đều có nghĩa là làm cho bản chất của quân đội yếu đi.

Chỉ có sự lãnh đạo của Đảng mới bảo đảm giữ vững cho quân đội không bao giờ chệch mục tiêu cách mạng, mục tiêu chiến đấu của mình. Sự lãnh đạo của Đảng bảo đảm cho quân đội quán triệt đường lối cách mạng, hiểu biết rõ rệt và sâu sắc, cần phải chiến đấu chống ai, bảo vệ ai, chống cái gì, bảo vệ cái gì. Trên cơ sở đó, quân đội mới hiểu thấu được ý nghĩa của mọi hành động, công tác và chiến đấu của mình.

Sự lãnh đạo của Đảng bảo đảm cho quân đội giải quyết các vấn đề thuộc lĩnh vực quân sự theo đúng quan điểm mác-xít của Đảng, giải quyết đúng các mối quan hệ giữa chính trị và quân sự, giữa nhiệm vụ cách mạng và nhiệm vụ quân sự, giữa chiến lược và chiến thuật chiến đấu, giữa con người và vũ khí, giữa dân chủ và kỷ luật, giữa quân đội với nhân dân, v.v… làm cho các nhiệm vụ của quân đội đều được giải quyết một cách đúng đắn, sát với những điều kiện thực tế, đạt được thắng lợi lớn nhất.

Chính nhờ có sự lãnh đạo tuyệt đối của Đảng mà quân đội ta đã vượt mọi khó khăn, chiến thắng liên tiếp và trưởng thành cho đến ngày nay. Khi bắt đầu kháng chiến, Đảng vạch ra đường lối trường kỳ ; các đảng viên trong quân đội đã chiến đấu dũng cảm, hàng loạt cán bộ ưu tú của Đảng được phái vào xây dựng và lãnh đạo quân đội chiến đấu. Trong quá trình kháng chiến, Đảng đã căn cứ vào đường lối chiến lược và quan điểm quân sự của Đảng để từng bước chỉ đạo các chiến dịch, phân tích rõ tình hình địch và cổ vũ, động viên bộ đội. Các đảng viên trong quân đội luôn luôn nêu gương anh dũng hy sinh, chịu đựng gian khổ, lấy ý chí chiến thắng tất cả lãnh đạo bộ đội trưởng thành và thắng lợi. Đảng ta đã đánh giá đúng tác dụng của vũ khí, nhưng lại càng đánh giá đúng tác dụng của ý chí con người, Đảng ta tin tưởng vào nguyên lý quần chúng quyết định thắng lợi của cách mạng. Tin tưởng vào năng lực của quần chúng binh sĩ và nhân dân, Đảng ta phát động chiến tranh nhân dân, lúc nào vũ khí còn ít và kém thì đánh du kích cướp súng địch tiêu diệt địch, khi được trang bị khá thì xây dựng binh đoàn lớn tập trung ưu thế binh lực nhằm chỗ địch yếu, đánh tiêu diệt, giữ chủ động trên chiến trường. Khi địch xuất hiện những vũ khí mới (bom na-pan, bom hạng nặng, bom nổ chậm, bom bướm, pháo hạng nặng, máy bay nhiều hơn) thì Đảng ta chỉ đạo bộ đội lấy tinh thần cách mạng khắc phục. Trong các chiến dịch, nhất là chiến dịch Điện Biên Phủ, nhiều cán bộ chiến sĩ (mà đa số là đảng viên) đã hy sinh tính mạng vì những vũ khí tàn bạo của địch. Nhưng toàn dân, toàn quân ta với một tinh thần cách mạng triệt để, đã dùng hai chân mà chiến thắng quân địch có máy bay vận chuyển nhanh, dùng ý chí, hy sinh mà khắc phục bom nổ chậm, bom bướm, dùng lao động cần cù làm trận địa mà chống lại máy bay, đại bác của địch. Và rốt cuộc chính những người lao động bình thường, chân đất áo vải với khẩu súng trường, bao gạo, một ít pháo binh, đã tiêu diệt hoàn toàn một binh đoàn lớn với đủ xe tăng máy bay, đại bác hiện đại, bắt gọn bọn tướng tá lon ngù vàng choé của quân đội viễn chinh Pháp có Mỹ tận tình giúp đỡ.

Chính lịch sử quân đội ta làm bài học cho những người đang choáng váng trước những vũ khí hiện đại của bọn đế quốc. Bất cứ vũ khí gì xuất hiện tất nhiên sẽ đem theo những thay đổi về phương thức chiến đấu, nhưng đều không thể quyết định được vận mệnh loài người. Nhân dân cách mạng có ý chí quyết thắng nhận rõ chân lý nhất định cũng sẽ biết dùng mọi thứ vũ khí để tiêu diệt bọn đế quốc gây chiến và xâm lược.

Sự lãnh đạo của Đảng phải được bảo đảm vững chắc bằng tổ chức của Đảng trong quân đội. Quân đội ta có tổ chức hệ thống Đảng riêng và do Ban chấp hành trung ương trực tiếp lãnh đạo (qua Quân uỷ trung ương và Tổng cục Chính trị). Toàn Đảng bộ của quân đội được tổ chức theo đúng nguyên tắc tập trung dân chủ của điều lệ Đảng và thực hiện nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách, có đại biểu Đảng phụ trách công tác chính trị và công tác Đảng, Đảng bộ trong quân đội gồm những đảng viên là những cán bộ và chiến sĩ ưu tú tận tuỵ hy sinh, gương mẫu làm đầu tầu và nòng cốt trong mọi mặt công tác và chiến đấu của quân đội. Đảng bộ trong quân đội có Đoàn thanh niên lao động là tổ chức quần chúng gần gũi của mình và làm nơi tuyển những đảng viên cho Đảng.

Nói bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng trong quân đội mà không nói đến củng cố các tổ chức Đảng, củng cố các cơ quan chính trị và nâng cao năng lực lãnh đạo mọi lĩnh vực công tác quân sự của các cấp uỷ Đảng thì không có ý nghĩa gì. Sự lãnh đạo của Đảng là hạt nhân của bản chất quân đội ta. Muốn phát huy bản chất của quân đội phải tăng cường đảng bộ trong quân đội về chính trị và tư tưởng, củng cố tổ chức và không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo của các cấp uỷ và đảng viên.

Quân đội ta là lực lượng vũ trang cách mạng của Đảng. Đảng ta là Đảng mác-xít lê-nin-nít, đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam, đại biểu cho quyền lợi của giai cấp công nhân đồng thời đại biểu cho quyền lợi của nhân dân lao động và dân tộc Việt Nam. Đảng ta đang lãnh đạo toàn dân hoàn thành nhiệm vụ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và đẩy mạnh cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc. Vì vậy, quân đội ta là lực lượng vũ trang chiến đấu vì lợi ích của giai cấp công nhân và nhân dân lao động của cả nước ta. Cho nên quân đội ta phải được rèn luyện ý thức giai cấp công nhân, phải phân biệt được tư bản và công nhân, bóc lột và lao động, kiên quyết đứng về phía người công nhân và những người lao động một cách hết sức kiên quyết và thuỷ chung.

Chính quân đội ta đã trưởng thành trong quá trình rèn luyện ý thức giai cấp.

Ngay từ ngày bắt đầu thành lập, quân đội đã thấy rõ mục tiêu chiến đấu của mình ở trong chương trình của Việt Minh. Quá trình học tập chương trình Việt Minh đã chỉ rõ cho mỗi người cán bộ chiến sĩ thấy họ chiến đấu giành độc lập cho dân tộc, lập nên chế độ dân chủ cộng hoà, chia ruộng đất cho dân cày ! Mỗi chiến sĩ và cán bộ bắt đầu thấy mình không những chỉ là đánh đế quốc mà còn làm nhiều việc khác, lâu dài hơn, lớn hơn. Thế rồi sau đó quân đội học tập những tài liệu khác như “Nhận rõ tình hình nhiệm vụ …”, “Ba dân chủ lớn”, “Quân đội nhân dân”, … Những đợt học tập đó càng làm cho quân đội nung nấu thêm ý chí chiến đấu, trên dưới đoàn kết chặt chẽ với nhau, quân dân gắn bó mật thiết với nhau như “cá với nước”. Đặc biệt đáng ghi nhớ là từ 1953, Đảng ta chủ trương phát động quần chúng đấu tranh triệt để giảm tô và cải cách ruộng đất. Lúc ấy trong quân đội đã tiến hành chỉnh huấn chính trị, phát động tố khổ và quân đội tham gia các cuộc đấu tranh chống địa chủ, làm hậu thuẫn cho nông dân lao động. Hầu hết cán bộ và chiến sĩ đã nhận rõ bản thân có một mối thù giai cấp sâu sắc và truyền kiếp. Mỗi người đều nhận rõ quân đội là tổ chức vũ trang của bản thân mình, của những người lao động cùng khổ bị áp bức, vươn mình đứng dậy thấy lao động là vinh quang, thấy rõ vai trò của mình trong xã hội và có niềm tự hào chân chính của những người tạo nên của cải vật chất sáng tạo lịch sử. Mỗi người thấy gắn bó với nhau bằng một tình thương yêu giai cấp sâu sắc rộng rãi và cao quý, gắn bó chặt chẽ với nhân dân lao động nhất là nông dân.

Tinh thần giác ngộ giai cấp đó đã đem lại cho quân đội một sức mạnh mới và vĩ đại. Đi đôi với sự trưởng thành về tổ chức, trang bị thì sự trưởng thành về tư tưởng của quân đội năm 1953 đã đóng vai trò quyết định làm cho quân đội có những gương chiến đấu, hy sinh dũng cảm tuyệt vời và tạo nên chiến thắng Điện Biên Phủ vẻ vang.

Trong việc xây dựng quân đội, Đảng ta không những chỉ giáo dục ý thức giai cấp cho cán bộ và chiến sĩ mà còn giữ vững đường lối giai cấp trong công tác tổ chức và đặc biệt là trong tổ chức Đảng và trong đường lối cán bộ Đảng đã hết sức tin tưởng vào các đồng chí xuất thân từ công nông, mạnh dạn trao nhiệm vụ lớn lao và tích cực bồi dưỡng về tư tưởng và năng lực cho các đồng chí đó. Đảng cũng hết sức khuyến khích tinh thần cách mạng của các đồng chí xuất thân học sinh tiểu tư sản và các thành phần khác và ra sức bồi dưỡng và tạo điều kiện rèn luyện để công nông hoá. Đảng ta đã làm mọi việc để nâng cao tính chất giai cấp của quân đội cả về tư tưởng và tổ chức.

Tính chất giai cấp của quân đội chính là đặc điểm cơ bản của bản chất quân đội ta. Muốn phát huy bản chất và truyền thống của quân đội mà không chú ý giữ vững và tăng cường tính chất giai cấp cho quân đội về tư tưởng và cả về tổ chức thì không giải quyết được vấn đề.

Ngày nay, quân đội xây dựng trong điều kiện hoà bình, anh em chiến sĩ nghĩa vụ là những thanh niên sinh ra trong đau khổ và chiến đấu nhưng lại lớn lên trong hoà bình và tương đối no đủ, được hưởng tự do về chính trị, có điều kiện học hành, mơ ước. Nếu không tích cực nhắc nhở anh em, bồi dưỡng bản chất lao động, bản chất cách mạng cho anh em hun đúc chí căm thù và tinh thần triệt để cách mạng dũng cảm hy sinh thì không tốt. Một giây phút nào ngừng giáo dục ý thức giai cấp công nhân thì những ý thức xấu của giai cấp bóc lột của hệ tư tưởng tư sản, phong kiến còn rớt lại của xã hội cũ có thể làm tổn thương tới tinh thần hăng hái, trong trắng của thanh niên. Hơn nữa, việc xây dựng quân đội trong những điều kiện mới hiện nay đòi hỏi mỗi cán bộ và chiến sĩ phải có ý thức giác ngộ giai cấp sâu sắc, dựa trên quan điểm giai cấp mà càng nắm vững các vấn đề về chiến tranh và quân đội, các vấn đề về tính Đảng trong huấn luyện quân sự, các vấn đề khoa học, kỹ thuật trong lĩnh vực quân sự, các vấn đề về hưởng thụ, đãi ngộ trong các chế độ của quân đội. Nếu không có lập trường giai cấp kiên định phân biệt được rõ hai thứ chiến tranh, hai thứ quân đội thì dễ đi tới chỗ lẫn lộn, mơ hồ rất nguy hiểm. Cho nên, giáo dục ý thức giai cấp cho thanh niên lúc này tuyệt đối không phải là một việc “cổ điển” mà là một việc hết sức cần thiết. Chẳng những thế, cán bộ trong quân đội cũng phải tiếp tục nâng cao không ngừng trình độ giác ngộ giai cấp, mới theo kịp yêu cầu của tình hình nhiệm vụ.

Bản chất và truyền thống cách mạng của quân đội ta còn thể hiện đầy đủ và phong phú trong mối quan hệ giữa cán bộ và binh sĩ, quân đội và nhân dân. Đó là bản chất cách mạng của dân chủ và kỷ luật trong quân đội, là một đặc điểm của quân đội kiểu mới, quân đội nhân dân.

Quân đội ta có những quan hệ tốt đẹp như cán bộ thương yêu binh sĩ, săn sóc tới đời sống của chiến sĩ như anh cả, chị hiền giắt màn đắp chăn cho chiến sĩ ngủ khi hành quân, dìu dắt chiến sĩ mệt, nhường cơm xẻ áo cho chiến sĩ, v.v… Quân đội ta có các chiến sĩ tôn trọng cán bộ, chấp hành mọi mệnh lệnh vô điều kiện, bảo vệ cán bộ, lấy thân mình che chở cho cán bộ, v.v… Đó là tình cảm của các đồng chí cách mạng đối với nhau. Quân đội ta nêu cao khẩu hiệu “Vì nhân dân phục vụ” luôn luôn tự thấy mình là con em của nhân dân, nhịn ăn để giúp nhân dân khi đói, lấy thân mình ngăn nước lũ, chặn gió bão, xông vào lửa để cứu tính mạng, tài sản của nhân dân, không đụng đến cái kim sợi chỉ của dân, thực hiện : “đi dân nhớ, ở dân thương”, “được dân mến, dân tin, dân phục”, sống với dân như cá trong nước. Đó đều là những nét đặc sắc của các quân đội nhân dân, quân đội cách mạng. Quân đội ta từ ngót 20 năm nay, trong xã hội Việt Nam cũng đã vẽ nên một hình ảnh “anh bộ đội” với tất cả những nét độc đáo của nó : khiêm tốn, giản dị, hiền lành, gian khổ, dũng cảm, chan hoà và thắm thiết trong đời sống nhân dân. Hình ảnh đó toát lên bản chất tốt đẹp của quân đội ta. Ngày nay trong điều kiện xây dựng lên chính quy hiện đại và huấn luyện, sinh hoạt trong thời bình, bộ đội ở doanh trại riêng, mọi sinh hoạt có nền nếp, điều lệnh thì yêu cầu phát huy hơn nữa bản chất của quân đội về các mặt quan hệ trên dưới và quan hệ dân quân càng cần được đặc biệt chú ý. Những điểm đó cũng là những nét cơ bản phân biệt quân đội nhân dân và các thứ quân đội đánh thuê, công cụ của các giai cấp áp bức bóc lột. Nó cũng là dấu vết của tính chất giai cấp trong quân đội. Không thể nói đến tính chất giai cấp trong quân đội mà không thể nói tới dân chủ và kỷ luật, quân và dân nhất trí. Để phát huy bản chất tốt đẹp đó của quân đội, phải đấu tranh chống tất cả mọi xu hướng quan liêu, quân phiệt, mọi ý kiến cho rằng quân đội chính quy thì không thể “xuê xoa” với nhân dân, không thể “dân chủ lèm nhèm”. Đó chính là tàn tích của những tư tưởng của quân đội đánh thuê.

Không thể nói hết được ở đây những truyền thống tốt đẹp của quân đội ta về các mặt dũng cảm chiến đấu, chịu đựng gian khổ, tinh thần tự lực cánh sinh, tinh thần nhân đạo đối với kẻ thù, v.v… Những cái đó đều là kết quả tất nhiên của quân đội nhân dân do Đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo. Nhiệm vụ cách mạng ngày càng cao, càng nặng nề thì lực lượng vũ trang cách mạng ngày càng phải kiên cường vững mạnh. Để đáp ứng với yêu cầu của cách mạng, nhiệm vụ cấp thiết đối với quân đội nhân dân là phải tăng cường và củng cố sự lãnh đạo của Đảng trong quân đội, tăng cường việc bồi dưỡng tính chất giai cấp về tư tưởng và về tổ chức cho quân đội. Tăng cường đoàn kết nội bộ quân đội, tăng cường quan hệ quân dân nhất trí. Tóm lại là phải phát huy mạnh mẽ bản chất và truyền thống cách mạng của quân đội ta, nâng cao sức chiến đấu và trình độ sẵn sàng chiến đấu lên một bước mới, làm cho quân đội hoàn thành được nhiệm vụ trong tình thế cách mạng sôi nổi hiện nay.

(Trích Trần Độ tác phẩm, tập I, Nxb Hội Nhà văn, 2012)