Tác phẩm Hồi ký “Chuyện ngày xưa”

"Chuyện ngày xưa" là tập Hồi ký gồm 2 tập của ông Trần Độ. Tác phẩm được tập hợp từ những mẩu chuyện hồi ức viết từ những năm 50 của thế kỷ XX, và lần lượt được giới thiệu trong các tác phẩm được in rải rác trong những năm 1964, 1976, 1980,...  Và năm 2012, Nhà xuất bản Hội Nhà văn đã in gần trọn vẹn tác phẩm trong cuốn "Trần Độ tác phẩm".

Tập Hồi ký gồm hai tập. Tập 1 (1955-1996) dày 156 trang A4, Tập 2 (1997): 157 trang A4. Dưới đây là lời giới thiệu của tác giả về tác phẩm này.  

Lời đầu sách

Trong những lúc xum họp với các con cháu trong nhà, hoặc những khi gặp gỡ bạn bè cũ và mới, tôi thường hay “kể chuyện ngày xưa”. “Chuyện ngày xưa” của tôi thường là những mẩu chuyện đời thường vui hoặc buồn, sâu sắc hoặc thú vị, có cái phong vị khác lạ mà trong cuộc sống ngày nay không hay có. Những người nghe câu chuyện đó của tôi thường bảo tôi là nên ghi lại, nên “viết hồi ký”.

Để không phụ những lời thúc giục đó, tôi làm việc viết hồi ký bằng cách kể lại các mẩu chuyện đó. Những mẩu chuyện thường không có hệ thống, không theo biên niên sử, không có và không theo các sự kiện lịch sử, không có gì bổ sung cho lịch sử. Dẫu rằng tôi cũng có trải qua cuộc sống trong các sự kiện lịch sử. Nhưng hoặc là lúc đó tôi còn nhỏ tuổi quá, hoặc tôi cũng không có vai trò gì quan trọng trong các sự kiện đó. Vả lại về những sự kiện lịch sử, thì đã có nhiều người viết, có nhiều sách đã được in. Tôi chỉ kể chuyện những kỷ niệm, vì thế tên sách của tôi là “Chuyện ngày xưa”. Những kỷ niệm này có hai giai đoạn (làm thành hai tập). Tập thứ nhất là từ trước 1945 đến 1975. Tập thứ hai là chung quanh công cuộc đổi mới, những niềm vui và niềm vui chưa trọn. Khi tôi kể chuyện, tôi cố gắng thực hiện lời khuyên của đồng chí Trường Chinh, một người anh lớn của tôi: Cần phải khách quan và không được tự đề cao mình.

Tôi mong rằng kỷ niệm đời tôi cũng giúp mọi người “mua vui được một vài tiếng đồng hồ” cho ai đọc nó. Xin thân ái, chào mừng người mở sách.

1955 - 1996

TRẦN ĐỘ