Phương pháp học tập mới

Cuộc chỉnh huấn hè năm nay đã tiến hành ở một số đơn vị có kết quả và đang tiếp tục tiến hành trong nhiều đơn vị khác. Trong cuộc chỉnh huấn này, ta học tập cả chính trị và quân sự. Cán bộ cũng học tập và chiến sĩ cũng học tập. Nó khác những đợt chỉnh huấn trước ở chỗ phương pháp học tập mới. Về chính trị và chiến thuật, ta học tập theo lối kết hợp lý luận và thực tế.

Thế nào là kết hợp lý luận với thực tế?

 

Trước đây cán bộ ta học tập chính trị, đọc tài liệu thì chỉ đọc qua như xem tiểu thuyết, giỏi lắm thì thảo luận cho hiểu những câu những chữ trong tài liệu thế nào mà thôi. Do đó đọc xong, ai thông minh cũng chỉ nhớ mớ câu văn, một mớ danh từ. Rồi ra như vẹt mà không có được sự thay đổi gì lớn lao trong tư tưởng và trong công việc cả. Nhưng học là học để thực hành, để áp dụng trong công tác sau này. Muốn hiểu cho đúng, cho sâu, muốn áp dụng cho có kết quả phải đem đối chiếu những điều đã học với những hành động tư tưởng của mình từ trước xem cái gì đúng, cái gì sai. Nghĩa là phải tự phê bình, tự kiểm thảo. Vì thế cái đanh chốt trong phương pháp học tập lý luận kết hợp với thực tế là phải tự kiểm thảo.

Ví dụ ta học về hai phe trên thế giới đang đấu tranh quyết liệt. Ta phải đứng hẳn về một phe (phe dân chủ, hòa bình do Liên Xô lãnh đạo) mà định rõ thái độ đối thù đối bạn. Nếu chỉ học qua tư tưởng như vấn đề này cũ lắm, ta đã hiểu cả rồi và đã làm đúng như vậy. Nhưng nếu đem đối chiếu với thực tế, tự kiểm thảo cho sâu, ta sẽ thấy ta chưa hiểu rõ và chưa làm đúng. Ví dụ nhiều đồng chí còn hoài nghi phong trào đấu tranh cho hòa bình thế giới, thờ ơ với những thành tích kiến thiết của Liên Xô và các nước dân chủ nhân dân, thích đọc sách báo Mỹ, Pháp phản động, tuyên truyền không công cho bom nguyên tử Mỹ, v.v… Kết quả tai hại là những đồng chí ấy đã có khi dao động trước những tình thế gay go.

Cứ đối chiếu với thực tế và tự kiểm thảo như thế ta sẽ tìm thấy nhiều khuyết điểm khác nữa của ta nhất là về tinh thần trách nhiệm và ý thức phục tùng tổ chức.

Nhưng muốn làm được như thế phải thế nào?

Không phải là cứ đọc qua tài liệu mà có thể kiểm thảo được. Mà phải chú ý:

a) Nghiên cứu hiểu rõ tài liệu, nắm lấy thực chất của tài liệu. Người lãnh đạo học tập phải suy nghĩ tham khảo nhiều, điều tra nhiều, người tham gia học tập phải thảo luận suy nghĩ nhiều, chú ý phần tinh túy về tư tưởng trong tài liệu mà đừng câu nệ những câu chữ, những sự việc nêu trong tài liệu;

b) Phương pháp nghiên cứu là dùng ngay những điều mình đã hiểu đầu tiên soi vào những ý nghĩ và công việc thực tế của mình mà suy xét tìm tòi. Đồng thời điều tra sưu tầm những thực tế ở chung quanh để chứng dẫn thêm sự hiểu biết của mình;

c) Sau khi thảo luận rộng rãi và kỹ càng thì từng cá nhân sẽ tự xét mình, căn cứ vào hiểu biết mới mà kiểm thảo mọi ý nghĩ, hành động mình cho nghiêm khắc, tỷ mỉ;

d) Kiểm thảo vừa để hiểu sâu thêm bài học, vừa để kiểm tra kết quả của sự học tập. Ai kiểm thảo được sâu sắc là người đã thấm nhuần bài học nhiều. Kiểm thảo không phải moi lỗi, để thành kiến lẫn nhau, mà là bắt mạch, tìm bệnh để trị bệnh cứu người. Vì vậy, phải thấy kiểm thảo là một việc cần thiết, kiểm thảo phải hết sức thành khẩn, cụ thể;

e) Kiểm thảo là một cuộc tranh đấu rất gay go giữa những tư tưởng cũ tai hại nhưng ăn sâu trong con người ta với những tư tưởng mới. Cần phải lãnh đạo cuộc tranh đấu cho thật sát và phải động viên rất kỹ cho những tư tưởng mới thắng lợi;

g) Kiểm thảo là một cuộc đấu tranh lâu dài. Không thể ngay một lúc giải quyết được hết mọi tư tưởng sai lầm. Vì vậy, không nên tham kiểm thảo toàn bộ tư tưởng vội. Hãy chỉ nhằm kiểm thảo về những điểm quan hệ trong tài liệu học tập mà thôi.

Học tập theo phương pháp kể trên được đầy đủ thì học được đến đâu ta thực tế áp dụng được ngay đến đó, tránh được cách học tập giáo điều, nguy hiểm. Và như thế là ta thực hiện được việc đào tạo cán bộ học tập lý luận, thực hiện được cuộc vận động phê bình, tự phê bình và như vậy là ta đã thực hiện được việc lấy lý luận mà chỉ đạo cho thực hành.

Một số cán bộ đã học tập theo phương pháp này đã thấy rõ kết quả và đã tiến bộ nhiều về nhận thức và tư tưởng. Các đồng chí đó cần phải tiếp tục áp dụng phương pháp đó trong mọi sự học tập sau này. Những đồng chí chưa học cần phải thực hiện cho được. Cuộc kháng chiến đang đi vào giai đoạn quyết liệt đòi hỏi cán bộ một sự tiến bộ vượt bậc. Tất cả cán bộ chúng ta lại càng cần phải nắm vững phương pháp này, vũ khí này dũng cảm tiến bước.